Woensdagavond laat heb ik opeens mijn dochter aan de telefoon, die ik eerst ongemerkt gebeld had en een antwoord kreeg dat ze in een TSOL klas zat en niet belbaar was. Wat zou een TSOL klas zijn, mijn nieuwsgierigheid was gewekt.

Na even peinzen bedacht ik mij dat ze in een klas van ‘The School of Life’ zat en stuurde een bericht of het een interessante klas was.

Ze belde me en zei dat het een les was over “De beste perfectionist’’ en wat zij het meest leuke van de les vond was:  “De beste perfectionist is diegene die falen ziet als succes!” Ik kon er meteen om lachen.

Ik was de hele avond al bezig met schrijven voor de nieuwsbrief en was er niet helemaal tevreden over en een lichtje ging bij mij op!

Dit is een prikkelende titel voor mijn stukje, dacht ik meteen, zomaar in mijn schoot geworpen na een onbedoelde gelukte handeling, broekzak bellen naar mijn dochter.

Waarom vond ik deze uitspraak zo leuk. Herkenning! Bij te veel perfectie kan er naar mijn mening het leven er te veel uit gaan en bij het goed kunnen omgaan met falen, kan er een creatief proces opgang komen waardoor er weer leven in komt. Een perfectionist die falen als leerproces kan zien, is echt een topper. Die kan lucht brengen in zijn grootste angst namelijk falen en daardoor dit zelfs als succes zien. Wat kun je dan leren van falen als perfectionist? Dat fouten maken helemaal niet zo erg is, als je het neemt als iets wat bij het leren en het leven hoort, waardoor je nog beter kunt worden als perfectionist, of juister nog als mens. Daarvoor is nodig, het falen niet als iets absoluuts te zien, maar iets wat met creativiteit en communicatie tot iets nieuws kan leiden. Soms ook nuchter nemen dat het niet gelukt is, je gefaald hebt en blijven door ademen. Klinkt simpel, maar dat was het voor mij absoluut niet.

Ik heb namelijk wat met falen, ik vond het echt heel eng, vooral als het gebeurde, wanneer mensen die ik goed kende, erbij waren.

Een hele heftige faalervaring had ik toen ik zes jaar was en ging afzwemmen voor mijn A diploma. Mijn moeder en een vriendinnetje kwamen kijken.

Ik was zo zenuwachtig dat ik moest overgeven van spanning bij het douchen. Ik werd door een vriendelijke zwemjuf geholpen en zwom niet mee toen iedereen zijn baantjes zwom. Bij het watertrappelen was ik weer van de partij. De diploma’s zouden bijna uitgedeeld worden toen mijn moeder naar de badmeester liep en zei dat haar dochter nog niet gezwommen had.

Nu moest ik alleen voor alle mensen zwemmen. Nog veel erger en te eng.

Zonder diploma naar huis en met het besluit dat mijn ouders, familie niet meer naar me mochten kijken als ik iets spannend vond.

Wat vond ik het vaak jammer dat ze er niet bij waren omdat ze niet mochten toen ik wel mijn diploma’s met gemak haalde, een mooie tenniswedstrijd had gespeeld of iets liet zien waar ik trots op was. Zo kon ik mijn successen ook niet vieren.

Ik kan het nog steeds voelen bij mijn schouders en mijn ademhalingsgebied als ik dit opschrijf,  de spanning, de hoge korte ademhaling.

Ik zie hoe ik me vaak aanpaste, in bochten wrong om maar vooral niet te laten zien hoe onzeker ik me voelde over wat ik dacht niet goed te kunnen. Ik was vooral heel goed in het bedenken hoe de ander zou willen dat ik het zou doen, wilde het vooral heel perfect doen om maar niet te falen. Ik zie mezelf nog als juf voor de klas staan en de inspecteur kwam langs. Ik was meer bezig met deze meneer en hoe hij het zou willen dat ik les gaf, dan met mijn natuurlijke ontspannen manier van lesgeven.

De kinderen waren blij toen hij weg was en zeiden: ‘Gelukkig juf, nu doe je weer normaal’. En ik was ook blij dat ik weer bij me zelf was.

Falen als succes zien, lag echt mijlenver van me af.

Toch heb ik er in de loop der tijd beter mee leren omgaan, ondanks dat falen nog steeds een lichte of zwaardere vorm van schaamte oproept.

De winst is, dat ik geleerd heb om over mijn falen te communiceren. Ik houd het niet binnen hoe spannend ik bepaalde dingen vind en durf ik mijn dommigheden te vertellen en opmerkingen over de kruimel in mijn decolleté, de aanhouding door de politie wegens te creatief rijden, licht aan te nemen. Het kleeft veel minder aan me als ik het open en direct communiceer en niet in verzet ga, als iemand me op iets wijst. Ik vertrouw op mijn creativiteit en communicatievermogen om er weer uit te komen. Vaak kan ik er zelfs de humor van inzien. Het is ook uitnodigend voor anderen, ze zien dat falen als leermoment aangenomen kan worden, het verzacht en het geeft weer lucht.

Het voelt vrij om er zo mee om te gaan.

Ik denk dat ik het daarom zo’n leuke uitspraak vind.

De angst voor fouten maken, de angst na onderhevig te zijn geweest aan nare gebeurtenissen, de angst om anderen teleur te stellen zit bij veel mensen diep. Het kan voor veel mensen zo beangstigend zijn dat ze er ongelooflijk veel voor over hebben om dat hele pijnlijke angstige gevoel te voorkomen. Dit kan door je als maar aan te passen, over grenzen te gaan, doorgaan totdat je niet meer kan. Wat me raakte was onlangs een vrouw bij wie dit tot zeer ernstige burnout heeft geleid, met paniekaanvallen en zelfs door de knieën zakken, hartproblemen door decennia lang overbelasting van het lichaam, dat de spanning van het al maar moeten niet trekt. En in lichtere mate bij iemand anders: “Ik ben me zelf kwijtgeraakt, zit niet goed in me vel.” In de laatste weken zag ik veel mensen die leden aan perfectionisme. Veel jongeren ook, waar in hun eerste baan al bovenmatig veel van wordt verwacht en vooral als ze hun grenzen nog niet kennen of niet durven aangeven een grote kans hebben om zwaar overspannen te worden.

Wat is het dan fijn om erachter te komen waar je in wezen zo’n last van hebt, welk overlevingsgedrag naar aanleiding van een of meerdere gebeurtenissen dit gedrag heeft veroorzaakt en dat je er iets aan kan doen. Als je dit doorziet kun je met mildheid hiernaar kijken, er uiting aan geven en tot nieuwe inzichten komen die je keuzevrijheid geven om vrijer hiermee om te gaan. Dit geeft lucht en maakt het lichter.

Zo nodig wil ik graag de ruimte bieden om hier samen naar te kijken.

Als laatste nog het citaat waar ik oorspronkelijk dit stukje mee wilde beginnen:

Wat is verkwikkender dan het Licht?

Het gesprek!

Uit “Het sprookje van de witte lelie en de groene slang” van J.W. von Goethe

Ik wens jullie allen een verkwikkende zomer toe, vol met mooie be-leven-issen !

Sarah Goudsmit.